Overlanden in Congo-Brazzaville | NoFear Reizen in Afrika (19)

Overlanden in Congo-Brazzaville. We (Cor en Grietje van NoFear Reizen), reizen met onze Toyota Hilux 4×4 camper door Afrika. Het Afrikaanse continent is het mekka voor ‘overlanden‘ met veel uitdagende routes en prachtige bestemmingen. Het eerste Afrikaanse land dat we tijdens onze reis naar Zuid-Afrika aandeden is Marokko, gevolgd door Mauritanië, Senegal, Guinee, Sierra Leone, Liberia, Ivoorkust en Ghana. Na een tussenstop in Nederland vervolgen we onze overland reis door Afrika. We reden door Togo, Benin, Nigeria, Kameroen en Gabon en zijn nu aangekomen in Congo-Brazzaville. In dit artikel lees je er alles over.

Zoals je van ons gewend bent, begin je ook nu weer met het kijken van de video.

Over Congo-Brazzaville

Voordat we de grens vanuit Gabon oversteken hebben we ons nog maar eens verdiept in de twee Congo’s. Er bestaat een RDC (Republic Democratic de Congo) en DRC (Democratic Republic de Congo). Namen die doen vermoeden dat de twee landen iets met elkaar hebben, maar dat is nauwelijks zo. 

De beide landen worden vaak uit elkaar gehouden door de naam van de hoofdsteden eraan toe te voegen. Dus Congo-Brazzaville en Congo-Kinshasa. Wij gaan eerst naar het kleine vriendelijke broertje: Congo Brazzaville!

Het land wordt bewoond door zo’n 4 miljoen mensen waarvan de meeste in de beide grote steden wonen, Brazzaville en Pointe-Noir. De oppervlakte is vergelijkbaar met 8x keer het formaat van Nederland en is daarmee een dunbevolkt land.

Lees ook: Wereldwijs | Hoeveel landen telt Afrika? Lijst met landen + aantal inwoners

Grensovergang Gabon – Congo-Brazzaville

Het uit-stempelen aan de Gabonese kant gaat zeer vlot en efficiënt. De stempels voor Congo Brazzaville wat langzamer. We hebben nog nooit iemand zo lang naar een paspoort zien staren en zo langzaam zien schrijven.

Vijf verschillende kantoortjes moeten we er voor hebben. Geen elektriciteit, geen computers…dus moet er vijf keer alle paspoortgegevens  handmatig in een groot boek worden geschreven. Gelukkig zijn de medewerkers supervriendelijk en behulpzaam. Als je je maar rustig houdt is het de fijnste grens tot nu toe.

Op de grens kunnen we ook direct een nieuwe simkaart kopen.

Het overlanden in Congo-Brazzaville

De weg is in eerste instantie een gravel/zandweg van verschillende kwaliteiten. Het is 30 september en het eind van het droge seizoen. Iedereen zegt dat de regen eraan komt. De omgeving is een afwisseling van vergezichten en dan weer wat bebossing. We vinden het mooi dat het weer wat opener is.

De huizen zijn hier gemaakt van rode baksteen, een bouw die we nog niet eerder hebben gezien. Rondom de huizen is het netjes en de mensen zwaaien vriendelijk. We voelen ons eigenlijk direct thuis! 

Uitdagende route door het zuiden 

We kiezen ervoor een route dwars door het zuiden van het land te nemen. De digitale wegenkaarten die we gebruiken zijn niet altijd up-to-date. Dus we zijn aangewezen op de plaatselijke bevolking die ons de weg wijst. Dat is vaak het meest betrouwbaar! De wegen zijn ook hier van wisselende kwaliteit. Soms een vlakke gravelweg, soms uitdagende pistes.

Onderweg passeren we vele piepkleine dorpjes. Enorm afgelegen, geen auto’s, nauwelijks brommers en vele vrouwen met zware manden op de rug die dienen als het enige transportmiddel.

Nogmaals, de mensen zijn zooo vriendelijk! We drinken koffie midden in de jungle of op een brug terwijl een visser met zijn pirogue onder ons door vaart. We zwemmen en wassen ons in rivieren en hebben de grootste pret.

De landschappen zijn wisselend, van dichte jungle tot heuvelachtig met prachtige vergezichten. Ja, dit deel van Congo Brazzaville heeft ons hart gestolen.

We overnachten op diverse plekken, maar het valt niet altijd mee op tijd een plekje te vinden. Één keer kunnen we echt niks vinden terwijl het donker word midden in de jungle op een enkelbaans weggetje. Veel overhangende takken en een piste 2.0!

Tot we in een piepklein inhammetje kunnen parkeren. Gelukkig, want als we net ingeparkeerd zijn barst een dikke onweersbui los. Te midden van oerwoudgeluiden hebben we een heerlijk rustige nacht.

En dan dinsdag 3 oktober

(letterlijk uit ons dagboek)

Een zwarte dag die toch nog goed afloopt!

We vervolgen onze weg richting Zanaga. De weg is smal met en aantal moddergaten. We passeren de eerste probleemloos maar de tweede wordt een “nachtmerrie”.

We proberen in het spoor te blijven maar de auto trekt snel en onverwacht eenzijdig op een verhoging. Hij zakt niet terug in het spoor en het gevolg is dat we op de zijkant liggen. Grote catastrofe, einde avontuur, veel gedachten gaan door ons heen.

We kunnen via het zijraam uit de auto klimmen. We zijn niet gewond! 

Daar sta je dan in de middle of nowhere, met je camper, je huis op wielen, liggend op de zijkant. Het ontbreken van verse sporen geeft aan dat hier al een paar dagen niemand is geweest, misschien alleen een brommertje.

We proberen een plan te bedenken en te kalmeren tegelijkertijd.

Na een tijdje krijgen we met de lier de camper weer half rechtop. Maar hij kan ook zo weer omvallen….

Na een uurtje ploeteren komt de mogelijke oplossing: een jongen op een brommer. We leggen in ons beste Frans uit dat we hulp nodig hebben. Scheppen, bijlen en veel mankracht. Cor gaat mee achter op de brommer naar het dorp (7 km) en we leggen de situatie uit aan het dorpshoofd. Hij mobiliseert een stuk of 10-12 mannen die allemaal mee terug gaan om te helpen.

Er wordt gewerkt, gezwoegd gegraven en gehakt.

We krijgen hoop. Samen met de lier en mankracht krijgen we de camper weer op vier wielen.

We kunnen de schade opnemen en het lijkt mee te vallen. De linker voorband is lek en deze vervangen we deze door het reservewiel.

We kunnen weer rijden! Tranen van geluk.

We zijn de mannen eeuwig dankbaar en geven een royale fooi, welke een bijna oorverdovend applaus oplevert.

Alles is vies van de plakkerige kleimodder. 

We rijden door naar Zanaga en worden aangehouden door de politie. Een aardige man die de papieren doorneemt en ons vervolgens doorstuurt naar de gendarmerie en immigratie.

Deze heren gaan er eens goed voor zitten en controleren alles minutieus. Ook de camper wordt tot in elk hoekje onder de loep genomen. Ze vinden dat we geen goede stempel in ons “gele boekje” hebben en willen dat we een boete betalen . Afzetterij dus. 

Na zoveel pech (en geluk) kan dat er ook nog wel bij…

Grietje wordt er boos en emotioneel van. En dan besluiten de heren opeens van een boete af te zien en kunnen we onze weg vervolgen.

Na het dorp is een rivier waar we de auto wassen en alle rommel opruimen. We ontdekken nog wat krassen op de zijkant. Maar van verdere grotere schade lijkt geen sprake. We slaken een enorme zucht van verlichting! Dit had allemaal heel anders kunnen aflopen!

Op naar Brazzaville

 Aangekomen bij het volgende dorp vertelt de hoogste chef van de politie dat we de door onszelf voorgestelde route onmogelijk kunnen nemen. De weg zou door “erosie” onbegaanbaar zijn. De enige optie is de kortste weg naar Brazzaville, nog een kleine 400 kilometer.

De tennisclub in Brazzaville

In Brazzaville staan we een paar dagen bij de plaatselijke tennisclub. Het is de plek waar we sinds weken weer blanke mensen zien. De managers zijn een allervriendelijkst Portugees/Angolees echtpaar.

Het complex omvat een groot parkeerterrein, tennisbanen, zwembad, restaurant, douches en westerse toiletten…en allemaal super schoon. Ongelooflijk, maar we kunnen hier gratis staan. Hier houden we het wel even vol!

We ontmoeten er diverse -meestal Franse- expat’s. Zij vinden de verhalen over onze reis prachtig en wij hun verhalen hoe het is om als westerse in een land als Congo te leven.

De tennisclub is daarbij een unieke plaats, niet alleen voor een potje tennis maar zeker om met -meest- blanken onder elkaar te “socializen”. Wij worden bij een Frans echtpaar thuis uitgenodigd om onze was te doen terwijl we er ook heerlijk van een lunch genieten. 

Vanuit deze verder rustige plek nemen we een paar keer een taxi om de stad te verkennen.

Brazzaville en de Congo-rivier

Brazzaville is gelegen aan de machtige rivier de Congo. De stad is met zo’n 650.000 inwoners een dorpje vergeleken met Kinshasa (16 miljoen inwoners) aan de overkant van de brede rivier. Maar het doet niet dorps aan. Het heeft eigenlijk alles wat een Afrikaanse stad moet hebben. De wegen zijn netjes geasfalteerd en er staan moderne gebouwen. Er is een behoorlijk deel van de inwoners die het relatief goed hebben, maar bijna onvermijdelijk, ook een aanzienlijk deel van de inwoners leeft onder de armoedegrens. De sfeer van de stad gelegen aan de Congo rivier, is relaxed en de boulevard, welke op zondag gesloten is voor gemotoriseerd verkeer, heeft een aantal leuke uitgaansgelegenheden.

De machtige Congo is met z’n bijna 4400 kilometer, de op de Nijl na, langste rivier van Afrika. Nabij Brazzaville bevinden zich een aantal stroomversnellingen, welke vanaf de boulevard spectaculair zijn om te zien.

Gorilla’s in Lesio-Louna Wild  Reserve

Dit bezoek is onvergetelijk! Het reservaat ligt zo’n 150 kilometer ten noorden van Brazzaville. Vanaf de asfaltweg is het nog een kilometer of 12 door een modderig smal pad sturen en dan opeens een fantastisch wijds landschap.

Bij de entree langs de rivier worden we vriendelijk verwelkomt door een aantal rangers. We gaan nog dezelfde middag in de speedboot de behoorlijk stromende rivier op. 

En niet rustig varen, maar hard, keihard! Met de wind in de haren gaan we naar het eerste eiland.  Hier leeft één mannelijke gorilla.

Hij weet uiteraard waar hij gevoerd wordt en komt al snel naar de juiste plaats. Een geweldige ervaring, even later staan we, oog in oog -op drie meter, veilig in de boot- met de bijna 200 kilo wegende gorilla. We kijken naar z’n verrichtingen als hij rustig zijn maaltje bananen, mango’s, papaya naar binnen werkt. De gelijkenis met mensen is zo groot! De gezichtsuitdrukkingen zijn fantastisch.

Nadat de gorilla een klein half uurtje hebben geobserveerd starten we de motor en “scheuren” naar een volgend eiland in de rivier, een paar kilometer verderop. Hier leven twee gorilla’s die het samen goed kunnen vinden. De jongste van acht jaar oud, is geboren in een Engelse dierentuin. Hem wordt hier geleerd op z’n eigen benen te staan zodat hij later zelfstandig de jungle in kan.

Ook hier kijken we onze ogen uit. De jongste klimt nog in een boom, de oudste leeft uitsluitend op de grond. 

Lees ook: 24 Must See’s in Afrika | De mooiste plekken voor je bucketlist ✔

We brengen zo’n half uur met de gorilla’s door. Dan weer terug naar het beginpunt met een spectaculaire tocht dwars door de jungle. Een absoluut geweldige ervaring.

Zomaar een ochtend 

Normen, waarden en gewoonten verschillen van mens tot mens, van land tot land en van continent tot continent. Zonder een oordeel te hebben beschrijven we vaak alleen wat we zien. 

Zo overnachten we de tweede nacht op een andere locatie van het Lesio-Louna Wild  Reserve. Op het erf van de ranger. De praatgrage man is vriendelijk en bewaakt permanent de ingang. Zijn takenpakket bestaat uit het beheer van de houten slagboom voor de maximaal 10-20 bezoekers die er voornamelijk in het weekend komen. Hij wordt dus niet moe. Hij woont in Brazzaville en is hier op deze ver afgelegen plek voor een maand. Daarna is hij een week vrij. Een paar kilometer verderop is een nederzettinkje vanwaar een jonge komt om het erf te vegen.  

Daar beginnen ze ‘s ochtends om half zes mee, luid en duidelijk pratend in hun eigen lokale taal. Direct rondom de camper schijnt het leukste plekje om te vegen te zijn…

Ja, en als je ‘s nachts geen licht hebt ga je vroeg in bed en er vroeg weer uit.

Het erf is spik en span, dat vinden ze erg belangrijk. Het zand is aangeveegd! Wanneer wij onze laatste rommeltjes in een vuilniszak doen komt de ranger aangesneld om de inhoud te controleren. Nadat hij er nog diverse items voor eigen gebruik uithaalt, gooit hij de rest in een gat, zeker twee meter diep. Inclusief plastic en andere slecht verteerbare stoffen. 

Als we naar zijn welvarend gevormde lichaam kijken vermoeden we dat hij  het gat niet zelf gegraven heeft en hij gooit het ook vast niet weer dicht.

Dan sjokt er een ranke jonge vrouw voorbij -een helling op- met een kruiwagen gevuld met drie grote jerrycans met water, zo’n 75 kilo. Ze heeft het regenwater uit een bassin gehaald om in de dagelijkse familiebehoefte te voorzien. Om de 100 meter stopt ze even, puft even uit en gaat vrolijk verder. Ze hoeft vandaag niet naar de sportschool!

We verlaten het land via de meest zuidwestelijke grensovergang met de Angolese exclave Cabinda.