Eten is één van leukste en lekkerste manieren om een land te ervaren tijdens je wereldreis. En dan bedoel ik niet in chique restaurants – ik bedoel de kleine plastic tafels en stoelen aan de kant van de weg, oftewel streetfood. Ik heb ook gemerkt dat praten over eten deuren opent, een glimlach op gezichten tovert en nieuwe vrienden maakt. Goed en lekker eten helpt je ook om kalm en positief te blijven tijdens je wereldreis. Maar in hoeverre kun je veilig streetfood eten tijdens je verre reis of wereldreis?
Lees ook: Top 10 | Wat zijn de beste backpack bestemmingen in Azië?
In dit artikel komen een aantal bekende tips voorbij voor het eten van streetfood. Daarnaast ook nog een aantal minder voor de hand liggende tips van de pro’s – tips van echte wereldreizigers die al jaren onderweg zijn. Ben je klaar om te proeven?
Streetfood in Azië
Voordat we beginnen met de lijst met tips om veilig streetfood te eten tijdens je wereldreis willen we je eerst even voorverwarmen. Wist je namelijk dat Netflix in Nederland een docuserie over Streetfood in Azië beschikbaar heeft? Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik begin hiervan te watertanden! Bekijk de trailer hieronder:
Streetfood in Latijns-Amerika
Het vervolg van Streetfood in Azië is hier: streetfood in Latijns-Amerika! De docuserie is net uit (eind 2020) en is weer om te smullen. De trailer van de serie is hieronder te zien:
Tips om veilig streetfood te eten
Nu je goed voorverwarmd bent gaan we door met de tips om veilig streetfood te eten tijdens je wereldreis. In willekeurige volgorde!
Lees ook: Sparen voor een Wereldreis | Stappenplan, doelen en tips
1. Vrouwen en kinderen
Iedereen zegt dat je moet eten bij de kraampjes met de langste rij locals, maar een belangrijke toevoeging is om ook te kiezen voor de kraampjes met vrouwen en kinderen in de rij. Meer variatie in het klantenbestand betekent meestal dat de stal een goede naam heeft opgebouwd en dat het voor iedereen, dus ook vrouwen en kinderen, veilig is.
2. Studenten en universiteiten
Ga voor een goedkope lunch naar de plaatselijke hogeschool of universiteit en zoek een plek in de buurt om te eten. Studenten zijn een hongerige groep jongeren. Vaak duiken hier enkele van de leukste variaties van oost en west op. Van westerse friet en hamburgers tot goedkope kraampjes die lokale favorieten serveerden aan een wisselende groep studenten. Het zal niet de beste maaltijd van je leven zijn, maar het zal lokaal, snel, goedkoop en meestal heerlijk zijn. Let wel op: niet aanbevolen voor etenstijd omdat de kans dan groot is dat het voedsel er al een paar uur ligt.
3. Geld, voedsel en handschoenen
Zorg er bij het kiezen van een kraam voor dat de vrouw of man die het kraampje managed niet met hun blote handen zowel het geld als het eten aanraakt. Kies een kraam voor twee personen waar iemand het geld afhandelt en iemand anders het eten, of een plek waar de chef plastic handschoenen draagt terwijl hij het eten maakt en het geld zonder hen aanraakt.
4. Lokale tijden
Het is belangrijk om aandacht te besteden aan lokale tijden om te eten. Dit is om te voorkomen dat je ziek wordt, vooral in ontwikkelingslanden waar koeling ontbreekt. Nogmaals, of het nu gaat om kleine kraampjes, restaurants of streetfood tentjes, je wilt het eten consumeren als de omzet hoog is en het nog steeds vers en warm is.
5. Volledig gaar
Richt op voedsel dat volledig gaar is. Mijn ergste voedselvergiftiging was het eten van een lama-empanada aan de Boliviaanse grens die niet helemaal gaar was. Ondanks dat ik wist dat het waarschijnlijk een vreselijk idee was, at ik het op en betaalde ik vervolgens de prijs (op de wc). Als je gerecht in het midden koud is, bestel iets anders of vraag om het nog een paar minuten in de oven of wok te verhitten.
6. Let op met bestek
Bestek is vaak de boosdoener voor bacteriën, terwijl het voedsel veilig en vers is. Dit komt omdat het water dat wordt gebruikt om het bestek of de kommen te wassen mogelijk vervuild is. Dit is een veelvoorkomend probleem in landen zoals India of plaatsen waar rivierwater wordt gebruikt om het bestek te wassen in plaats van met gezuiverd water.
Een tweede tip: babydoekjes om het bestek dat je ontvangt nog eens extra goed schoon te maken. Je krijgt misschien een paar rare blikken, maar je maag zal je later bedanken.
7. Het risico van fruit
Sommige adviezen voor streetfood eten in ontwikkelingslanden zijn behoorlijk agressief en betekenen dat je een van de beste ervaringen van het reizen zou missen! Ik zou nooit tegen iemand zeggen: “Vermijd al het fruit!” of “Vermijd alles met ijs!” Zoals met elke plaats, gebruik je gezonde verstand en doe wat onderzoek. Heeft de stad een gesubsidieerde drinkwatervoorziening, zoals Bangkok of Saigon? In die gevallen kan het ijs gemakkelijk beschikbaar zijn met gefilterd water.
Ik ben het ermee eens dat het verstandig is om fruit te vermijden dat niet kan worden geschild als je de plaats niet goed kent, vooral fruit uit landen met een zware vervuiling. Bananen, longan, lychees, mango’s, ramboetan en mangosteen zijn allemaal ongelooflijk lekker en hebben een buitenste schil om weg te pellen. Aardbeien, hoe lekker ze ook zijn, kun je in de meeste gevallen beter gewoon in zijn geheel vermijden.
8. Open keukens
Dit is waarom streetfood en stalletjes toch best wel fijn zijn. Je hebt namelijk controle omdat je kan zien hoe er met het eten en het geld wordt omgegaan. Als iemand het geld aanraakt en vervolgens de rauwe ingrediënten, dan eet ik daar niet. Zijn er plastic handschoenen voor de voedselbereiding en worden ze vastgehouden voor het omgaan met geld? Hetzelfde – het is een misser. Bij kraampjes met twee partijen is vaak één persoon verantwoordelijk voor het geld en de andere voor het koken.
Je kunt bij open keukens in zijn geheel gewoon goed zien hoe het ervoor staat. Ligt het vlees gekoeld? Of staat het al enige tijd buiten in de warme te broeien met vliegen erop? Maak gebruik van je zintuigen bij het kiezen van een eetgelegenheid. Dat wil niet zeggen dat ik restaurants helemaal vermijd! Maar waar er een cultuur van streetfood is (zoals Mexico City, Saigon of Bangkok), eet ik meestal al mijn maaltijden net als de locals gewoon op straat, zonder problemen. Zo at ik ook de wereldberoemde Pad Thai bij Thipsamai in Bangkok (video hieronder).
9. Gluten en allergieën
Voor degenen onder jullie die coeliakie- of glutenvrij zijn: maak je eigen glutenvrije vertaalkaarten in verschillende talen. Deze omvatten niet alleen “Ik kan geen tarwe eten”, maar ook lijsten van welk voedsel moet worden vermeden dat tarwe bevat. Veel landen en koks realiseren zich niet dat tarwe in veel van hun sauzen zit, omdat er geen reden is om waakzaam te zijn. Gluten allergie kom in Azië en Zuid-Amerika in principe niet voor dus men heeft ook werkelijk geen idee wat het is. Deze kaarten zullen hopelijk veel helpen om niet ziek te worden. Ze helpen enorm om je punt duidelijk te maken. Dit geldt natuurlijk ook voor allerlei andere allergieën.
10. Eet (tijdelijk?) vegetarisch
Op sommige bestemmingen vermijd ik vlees als ik me echt zorgen maak over voedselvergiftiging. Toen ik mijn moeder meenam naar India, aten we straatvoedsel, maar hielden we get voor het grootste deel bij vegetarisch eten. De keren dat we vlees aten, kregen we te horen dat we een risico namen, maar we besloten om het toch te doen omdat we enthousiast waren over het eten.
Zelfs de meest vleesetende vrienden hebben de neiging om tijdelijk vlees te vermijden op plaatsen waar het water extreem vervuild is, zoals in India. Je doet er naast jezelf ook het milieu een plezier mee, maar dat is een onderwerp voor later.
11. Let op met sauzen
Ik hou van een goede tafelsaus of spice, maar regelmatig zorgen juist de sauzen voor leed bij reizigers. De reden is dat ze op veel bestemmingen op op tafel in de warmte worden bewaard. Het is de perfecte plek om bacteriën te kweken. Ik heb de neiging om mijn sausgebruik af te meten aan de hoeveelheid consumptie van andere gasten: als het een saus of spice is waar royaal specerijen worden gebruikt (bijvoorbeeld bun rieu-soep in Vietnam, waar het godslasterlijk zou zijn om geen natte chilipasta toe te voegen), ga ik ervoor. Een hoog verloop betekend immers weinig kans dat bacteriën de overhand nemen.
Als ik korst aan de zijkant van de saus kan zien, of als er een maar een paar druppels tegelijk worden gebruikt, zal ik eerder geneigd zijn om deze te laten staan. Het hangt er gewoon een beetje af van waar je bent en hoe men de sauzen consumeert. Kijk goed om je heen!
Wat te doen bij een voedselvergiftiging
De bovenstaande tips zijn geen garanties en zelfs de meest ijzeren magen kunnen af en toe worden geveld door een voedselvergiftiging. Het is een essentieel onderdeel van het risico dat simpelweg hoort bij het reizen.
Als je voedselvergiftiging of een maagaandoening krijgt, is een bezoek aan een plaatselijke arts het overwegen waard, zeker wanneer het langer duurt dan één dag. Veel artsen bekend met het ‘reizigersdiarree’, maar ook met eventuele aanhoudende virussen die in de regio circuleren. Zorg ervoor dat je altijd diarree remmers beschikbaar hebt tijdens je wereldreis.
Je zal namelijk merken dat je door de hoge suikerspiegel in die dranken je eigenlijk slechter gaat voelen als de bacteriën nog in je systeem zitten. In plaats daarvan: orale re-hydratatie zouten zoals O.R.S., rijst, brood en bananen. Drink zo veel mogelijk gezuiverd water en pas wanneer je je wat beter voelt ga je over op gezoete sport-elektrolytische dranken en ander voedsel.
Lees ook: Vaccinaties voor een Wereldreis | Alles wat je moet weten
We raden iedereen die naar een land of gebied reist waar mogelijk Malaria of een andere vervelende ziekte voorkomt ook stellig aan om niet zomaar conclusies te trekken uit dit of andere artikelen. Zo zijn vaak zijn de symptomen van Malaria in de eerste dagen vergelijkbaar met een voedselvergiftiging. Maak daarom altijd een afspraak bij één van de specialisten van Vaccinaties Op Reis of de GGD. De informatie die zij hebben is namelijk altijd up-to-date en daarom kunnen ze je gericht adviseren op basis van de specifieke reisplannen die je hebt.
Tot slot
Wees niet bang om te proeven. Maak een praatje, al is het met handen en voeten. Kijk om je heen, geef je zintuigen de tijd en de ruimte. Kies niet het eerste de beste stalletje wat je ziet. Proef. Ervaar. Leef! Het mooiste van een reis om de wereld is nieuwe dingen ervaren. Nieuwe gerechten en smaken proeven is daar absoluut onderdeel van. Ben jij klaar om die wereldreis te maken of ben je op zoek naar inspiratie? Neem dan eens een kijkje op onze Wereldreis pagina of verleg je (intellectuele) grenzen op onze Wereldwijs pagina!